Starfield opent met een korte proloog waarin je al snel in aanraking komt met een geheimzinnig artefact. Als je dat aanraakt, gebeurt er iets vreemds. Het oogt bijna alsof je door het hele heelal heen getrokken wordt. Wat dat allemaal precies betekent, begrijp je uiteraard nog niet, maar gelukkig sta je er niet alleen voor. Je wordt al snel benaderd door The Constellation, een groep mensen die onderzoek doet naar deze artefacten en de betekenis daarachter. Dat ontpopt zich langzaam maar zeker als een heel interessant verhaal, waarin ook discussies uit het echte leven op speelse wijze voorbijkomen. Denk aan de rol van godsdienst en hoe ideeën daaromtrent soms haaks staan op de wetenschap.
De geschiedenis uitpluizen
Het verhaal rond de artefacten is het hoofdverhaal van Starfield, maar er is natuurlijk veel meer. Je komt vanzelf allerlei facties tegen, waar je je dan bij kunt aansluiten of waarvoor je kunt werken. Dat laatste kun je vrij letterlijk nemen. Je kunt je bijvoorbeeld aanmelden bij een handelsbedrijf, waarvoor je dan vrachtjes door het universum mag vervoeren. Wat dat betreft zijn de quests die horen bij grote facties als de United Colonies en de Freestar Collective, al een stuk interessanter. Ze schotelen je toffe quests voor en vertellen ook een en ander over het verleden. Je leert bijvoorbeeld over de oorlog die gewoed heeft tussen de verschillende facties en wat zich in het verleden allemaal heeft afgespeeld. Dat gaat gepaard met een interessante questlijn waarin je het pijnlijke verleden van de United Colonies steeds helderder te zien krijgt.
Die grote, overkoepelende verhalen zijn vaak erg leuk, maar niet waar Starfield voor mij zijn magie vandaan haalt. In het leven zit geluk in kleine dingen en in Starfield is dat niet anders. Op elke planeet en in de ruimte rond elke ster kun je bij toeval iets leuks tegenkomen. Op de planeten hoor je dan mensen praten en krijg je een melding dat je met iemand kunt gaan praten, wat dan meestal een nieuwe questlijn begint. In de ruimte springen er soms vlak na jou vijanden tevoorschijn, maar de kans is even groot dat er een ander schip in de buurt is dat gewoon even een babbeltje wil maken. Vaak vraagt zo’n schip dan om hulp of heeft het een aanbod voor je en ook dat kan weer leiden tot leuke verhalen. We willen niet te veel weggeven, maar voor de mensen die deze quest zelf al gehad hebben: die ene met dat oude schip zonder Grav Drive… heerlijk, goed om gelachen. “Every turn a surprise”, zingt Aladdin in de gelijknamige tekenfilm. Verander zijn vliegend tapijt in een ruimteschip en Jasmine in een van je companions, en het had net zo goed over Starfield kunnen gaan.
Kijk maar effe
Natuurlijk is een leuke verhaallijn of grappige verrassing op zichzelf niet meteen zaligmakend. Het gaat er ook nog om wat je ermee kunt, wat het je oplevert in de gameplay. Dat begint al bij de totale vrijheid die je hebt om geboden kansen compleet te negeren. Misschien wil je helemaal niet handelen met het schip dat je net tegenkomt, of iemands problemen met een maffiabaas oplossen. De lijst met Activities, waarop bijgehouden wordt met welke mensen je nog kunt praten voor nieuwe sidequests, is een mooi bewijs van hoe Starfield zijn quests niet aan je opdringt. Je kunt die mensen helpen, je kunt het ook laten. Kijk maar effe wat je doet.
Sterker nog, je hoeft niet eens de questlijn te volgen. Een schip dat jouw hulp nodig heeft in de ruimte, is namelijk ook gewoon een vliegende schatkist. Je zult je er niet populair mee maken bij de meeste van je companions en er is een goede kans dat de autoriteiten van het stuk ruimte waarin je rondvliegt, een prijs op je hoofd zetten, maar verder is er geen reden om zo’n toevallig passerend schip niet aan te vallen. Als je de motoren van een schip vernietigt, kun je aanleggen met je eigen schip en het andere schip binnenvallen. Daar wacht dan meestal een vuurgevecht, hoewel ik ook heb meegemaakt dat het andere schip zich bij voorbaat overgaf, omdat het inzag dat vechten niet veel zou opleveren. Het hele schip leegroven kan lucratief zijn, maar als je het écht leuk wil maken, kun je ook gewoon iedereen afmaken en het schip zelf meenemen. Veroverde schepen kun je op je naam laten zetten en daarna verkopen. Piraterij loont heus wel in Starfield, al is het een tikje onethisch.
Vrijheid
Er zijn door de jaren heen veel games geweest die een discussie losmaakten over vrijheid in games. Wat is immers vrijheid precies? Dat is een filosofische discussie, maar voor games denk ik dat Starfield erg in de buurt komt van wat je 'verregaande vrijheid' mag noemen. Niet 'totale vrijheid', want de game is nog steeds verdeeld in niveaus, waardoor je vroeg in de game niet zomaar naar gebieden met te sterke vijanden kunt gaan. Daarnaast zul je in grotere quests de questlijn moeten volgen. Daarin heb je echter vrijwel altijd keuze in hoe je dingen aanpakt, of je daarbij geweld gebruikt en of je je meer gedraagt als een ruimtepiraat of als een barmhartige samaritaan.